سنجش قابلیت بهره‌گیری از محرک‌های توسعۀ شهری در بازآفرینی بافت فرسوده (مورد شناسی: محلۀ شاهجوق سمنان)

امروزه بسیاری از شهرهای کشور، با مشکلاتی همچون معضلات بافت‌های فرسوده مواجه هستند، در راستای حل این معضلات راه‌حل‌های مختلفی از سوی متخصصان و نظریه‌پردازان ارائه شده‌است که از‌جمله می‌توان به بازآفرینی اشاره کرد. یکی از رویکردهای نوین بازآفرینی، به‌کارگیری محرک‌های توسعه است. در این راستا هدف اصلی این پژوهش، شناسایی انواع محرک‌های توسعۀ شهری و میزان تأثیرگذاری آن‌ها در بازآفرینی بافت فرسوده، مجلۀ شاهجوق شهر سمنان است. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش توصیفی–تحلیلی است. با بررسی مطالعات مرتبط شاخص‌های تحقیق در سه مقیاس کلان، متوسط و خُرد (16 شاخص) تدوین شد. روش گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. جامعۀ آماری پرسشنامۀ اول شامل متخصصان حوزه و برنامه‌ریزی شهری و مسئولان شهر سمنان است که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند، 10 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب‌ شده‌است. جامعۀ آماری پرسشنامۀ دوم، ساکنان محلۀ شاهجوق هستند که با توجه به جمعیت محله، 5710 نفر با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شد. به‌منظور تحلیل پرسشنامۀ متخصصان از روش دیمتل استفاده شد و به‌منظور تحلیل پاسخ شهروندان، از تحلیل عاملی تأییدی مرتبۀ دوم در نرم‌افزار آموس گرافیک استفاده شده‌است. نتایج نشان می‌دهد که محرک توسعه در مقیاس بزرگ با امتیاز 0.65 (شاخص‌های پارک و محوطه‌سازی) دارای بیشترین درجه اهمیت و محرک توسعه در مقیاس خُرد (0.47) دارای کمترین درجه اهمیت ازنظر ساکنان است. همچنین ازنظر متخصصان و مسئولان شهری شاخص‌های پارک، محوطه‌سازی، پیاده‌راه که در مقیاس بزرگ قرار می‌گیرند، بالاترین اولویت را دارند.